Znana na cały świat Sally Rooney, w swojej osławionej, drugiej powieści „Normalni ludzie” (vide także  serial) w przejmujący sposób  obrazowała  nieporadność  współczesnych, młodych  osób w wyjawianiu swoich uczuć [1]. Obserwowanie poczynań pewnej pięknej dziewczyny i przystojnego, sympatycznego chłopaka, zauroczonych sobą, lecz nie potrafiących jasno tego wyznać jest przejmujące. 

W jej trzeciej niedawno opublikowanej  powieści  „Gdzie jesteś piękny świecie”, autorka obrazuje te  same  dylematy kobiet i mężczyzn niepotrafiących dojść do porozumienia [2].   

Dwom uroczym bohaterkom  tej powieści  całe lata zajmuje dywagowanie  na temat  porozumiewania się z partnerami. Jak może wiecie, bohaterka  tej powieści Eileen  w mailu napisanym do  jej przyjaciółki Alice  poleca jej felieton niejakiej ‘Audre Lorde’  pt.  “Erotyzm jako siła” [3]. Sprawdziłem, łatwo jest znaleźć  ten tekst  w Internecie. 

No cóż, zgadzam się  z Sally Rooney, iż owa Audre Lorde  trafnie ocenia  następstwa  życia w  patriarchalnym społeczeństwie, które nadal skutecznie tłamsi moc, jaka drzemie w umysłach i ciałach kobiet.  No właśnie, czy to jest prawda, że żywiołowy i życiodajny erotyzm tkwi jednak bardziej w kobietach? I czy jest to prawda, iż kobiety, które już nie boją się  być sobą, nabywają ogromną siłę?     

Zadziwiające jest przy tym, iż z jednej strony mamy miliony czytelników przejętych  diagnozą owej  najbardziej popularnej Irlandzkiej pisarki, która zabłysła na skalę całego świata, a z drugiej strony możemy wysłuchać łatwo dostępnych wykładów i przeczytać książki i felietony  Mandy Len Catron, która mówi coś odwrotnego [4,6,7,8]. 

Owa kanadyjska naukowczyni i publicystka  z Vancouver  objechała pół świata, aby opowiedzieć o wykonanym na sobie eksperymencie i  utrzymujących się rezultatach. Jej dokonanie, opisane także w jej książce i  artykułach  zamieszczanych w „New York Times” [8 ], „Washington Post” i wielu innych pismach polegało na tym, iż potraktowała na serio publikację pewnego psychologa A. Arona, opublikowaną w roku 1976 [9] . 

Len Catron odważyła się użyć wobec siebie opisanej tam metody na zakochanie się. Zgodnie z  tą procedurą, w  trakcie dwugodzinnej rozmowy z  pewnym mężczyzną zadawała  mu

i odpowiadała na 36 pytań, obmyślonych przez Arona, po czym obydwoje patrzeli sobie w oczy przez  zalecane 4 minuty.  Owa sympatyczna kobieta, którą możemy   poznać, wsłuchując się w jej zarejestrowane, w formie video wykłady, nie tylko zakochała się, ale trwa w tym związku już  kilkanaście miesięcy. Jak pisze wydawca jej książek, zaistniała surrealistyczna sytuacja, gdyż obecnie już miliony ludzi śledzi jej związek dopytując się przy każdej następnej okazji, czy  znajomość  trwa. Zdaniem Mandy Len Catron, rzeczywiście stanowi to wyzwanie istotne  także dla niej samej.  Razem z  zainteresowanymi zastanawia się właśnie  jaka jest różnica pomiędzy zakochaniem się a pozostaniem w „stanie” zakochania, w stanie „miłosnym”. Nie jest pewna czy jej związek przetrwa, ale  sądzi, że jest to już niejako inna sprawa. Samą skuteczność metody na zakochanie potwierdziło już tysiące  osób. 

Mandy nie próżnuje i zajmuje się już następnymi, jakkolwiek zbliżonymi zagadnieniami. Studiuje publikowane opowiadania romantyczne i erotyczne (The Love Story Project). Pisze książkę o samotności. 

W serii szczerych, wrażliwych i mądrych esejów zastanawia się, co to znaczy kochać kogoś, być kochanym i jak przedstawiamy naszą miłość światu [10]. Swoje spostrzeżenia  opiera na własnych badanach psychologicznych oraz analizowanych powieściach.  Posługuje się teorią literatury, aby pokazać, dlaczego preferujemy pewne rodzaje historii miłosnych. Zachęca nas do zakwestionowania niepisanych scenariuszy, którymi kierujemy się w związkach i przyjrzenia się skąd te scenariusze pochodzą. Twierdzi, że jej eksperyment ma głębsze znaczenie, gdyż dotyczy szerszego problemu „jak wytworzyć relację intymną”. 

Śledzenie twórczości  Mandy Len Catron mogłoby być fascynującym zagadnieniem samym w sobie. Uważam jednak, że skoro wspomniana tu, wypróbowana przez nią metoda, jak się okazuje, jest w pełni, nieodpłatnie dostępna, to należy ją  omówić tak dokładnie, aby każdy z czytelników portalu  mógł  ją zastosować. Udostępnienie procedury, ułatwiającej wytworzenie relacji intymnej jest, jak sądzę, społecznie pożądane i korzystne.   

Zamierzam ponadto wskazać na rozważania dotyczące następnego życiowego  etapu, kiedy to często  głowimy się jak opanować wyłaniające się nieporozumienia.    

Procedura Arthura Arona i Mandy Len Catron  

Istotę przesłania zawartego w publikacji A. Arona można odszukać nie tylko w czasopiśmie psychologicznym, gdyż  jest ono powtórzone w kilku łatwo dostępnych witrynach internetowych. 

Jedną  z takich witryn  jest „Landscape of life” utworzona przez psycholożkę Jo Gniel [11]  Choćby tutaj można znaleźć owe 36 pytań Arona. Warto zwrócić uwagę także na rozpowszechnianą tu  nieodpłatnie broszurę pt: „EBook-Relationship-Fundamentals-7-things-you-need-to-know-before-you-fall-in-love-landscape-of-life” [11].   

Nie sposób  przytoczyć tu wszystkich celnych uwag zawartych w tej broszurze, stanowiącej poradnik  dla osób, które zamierzają zastosować procedurę A. Arona.  Aby zachęcić do samodzielnego zapoznania się z owymi  poradami  dla osób, które  chcą się zakochać, przytoczę jedynie trzy przemyślenia. Otóż Jo Gniel pisze, iż: „Zakochać się w kimkolwiek to jedno, a rozwinąć zdrowy i satysfakcjonujący związek to zupełnie inna rzecz”.  Pisze ona także, że  “Każdy potrzebuje kogoś, ale coraz częściej żyjemy w społecznej izolacji.  Społeczeństwa zachodnie zachęcają do idei niezależności i samowystarczalności. Jest to niezgodne z tym, co wiemy z elementarnych ustaleń. Ludzie są istotami społecznymi i zależni od innych. Wszyscy mamy potrzebę miłości i przynależności. Chcemy  czuć się bezpiecznie i pewnie, chcemy się rozwijać. Wymaga to łączności z innymi”. Celny jest także cytat, iż “Emocje nie zasługują na to, by stawiać je w opozycji z “inteligencją”. Emocje są same w sobie inteligencją  wyższego rzędu”. 

Lansowana przez Mandy Len Catron procedura jest oparta o wspomniane  eksperymenty Arthura Arona. Polega ona na naprzemiennym zadawaniu pytań, które mają na celu zwiększyć poziom zażyłości, ustanowić relację intymną. Warto uświadamiać sobie, iż procedura ta nieuchronnie sprawia, iż w relacji z osobą, z którą  będziemy przeprowadzać rozmowę,  zwiększymy „wzajemną bezbronność”.   Wzajemna bezbronność poprzez ujawnianie siebie, sprzyja bliskości i wpływa na proces budowania relacji. Kiedy pozwalamy sobie na bycie bezbronnym w stosunku do drugiej osoby, sprzyja to bliskości. Trwałe, nasilające się, wzajemne, osobiste odsłanianie siebie  ma fundamentalne znaczenie dla rozwoju bliskiej relacji. 

Stosowane w  realizacji procedury 36 pytań podzielono na trzy zestawy, ze stopniowym wzrostem intensywności ujawniania siebie.   

W  w/w witrynie dostępna jest pełna lista  owych sławetnych 36 pytań  A. Arona. No cóż, aby osiągnąć cel  niniejszego artykułu, konieczne  jest przytoczenie własnego, autorskiego tłumaczenia tych pytań na język polski. Pytania są ułożone w następujące  trzy pakiety: 

Zestaw 1 

1. Mogąc zaprosić kogokolwiek z całego świata, kogo zaprosiłbyś na obiad do siebie? 

2. Czy chciałbyś być sławny? W jaki sposób?

3. Czy przed rozmową telefoniczną  ćwiczysz to, co zamierzasz powiedzieć? Czemu?

4. Na czym polegałby dla Ciebie „idealny” dzień?

5. Kiedy ostatnio śpiewałeś dla siebie? A dla kogoś innego?

6. Gdybyś był w stanie dożyć 90 lat i zachować umysł lub ciało 30-latka, to przez ostatnie 60 lat swojego życia, czego byś chciał?

7. Czy masz sekretne przeczucie, jak umrzesz?

8. Wymień trzy cechy, które Ty i Twój partner (osoba, z którą się spotykasz) – jak się wydaje – macie wspólne.  

9. Za co w swoim życiu czujesz się najbardziej wdzięczny?

10. Gdybyś mógł zmienić cokolwiek w sposobie, w jaki zostałeś wychowany, co by to było?

11. Poświęć 4 minuty i opowiedz swojemu partnerowi historię swojego życia tak szczegółowo, jak to możliwe.

12. Gdybyś mógł obudzić się jutro, mając pewną pożądaną przez ciebie  cechę lub umiejętność, co by to było? 

Zestaw 2 

13. Gdyby kryształowa kula mogła powiedzieć ci prawdę o tobie, twoim życiu, przyszłości lub cokolwiek innego, co chciałbyś wiedzieć?

14. Czy jest coś, o czym marzyłeś od dawna? Dlaczego tego nie zrobiłeś?

15. Jakie jest największe osiągnięcie twojego życia?

16. Co najbardziej cenisz w przyjaźni?

17. Jakie jest twoje najcenniejsze wspomnienie?

18. Jakie jest twoje najstraszniejsze wspomnienie?

19. Gdybyś wiedział, że za rok umrzesz nagle, czy zmieniłbyś coś w sposobie, w jaki teraz żyjesz? Dlaczego?

20. Co oznacza dla ciebie przyjaźń?

21. Jaką rolę w twoim życiu odgrywa miłość i uczucie?

22. Naprzemienne określanie charakterystyki, jaką  uważasz za pozytywną cechę partnera (osoby, z którą się spotykasz). Wymień łącznie 5 przymiotów.

23. Jak bliska i ciepła jest twoja rodzina? Czy czujesz, że twoje dzieciństwo było szczęśliwsze niż większości innych ludzi?

24. Co myślisz o swojej relacji z matką? 

Zestaw 3 

215.  Naprzemiennie sformułujcie  po 3 prawdziwe stwierdzenia typu „my” (dotyczące was). Na przykład „Oboje znajdujemy się w tym pokoju, czując...”

26. Uzupełnij zdanie: „Chciałbym, aby mieć kogoś, komu mógłbym wyznać, że… 

27. Jeśli zamierzasz zostać bliskim przyjacielem (partnerem) osoby, z którą rozmawiasz, wyznaj mu (jej) to, co byłoby ważne, aby wiedział.

28. Powiedz  osobie, z którą rozmawiasz, jeśli zamierzasz zostać jej partnerem, co w nim lubisz, ale tym razem bądź bardzo szczery mówiąc rzeczy, których nie powiedziałbyś komuś, kogo dopiero co spotkałeś.

29. Wyznaj  osobie, z którą rozmawiasz, jeśli zamierzasz zostać jej partnerem o wstydliwym momencie z twojego życia.

30. Kiedy ostatnio płakałeś w obecności innej osoby albo będąc sam? 

31. Powiedz swojemu partnerowi coś, co już w nim  lubisz (co ci bardzo odpowiada) 

32. Co uważasz, że jest zbyt poważne, aby można było z tego  żartować?

33. Gdybyś miał umrzeć tego wieczoru bez możliwości porozumiewania się z kimkolwiek, czego najbardziej żałowałbyś, że komuś nie powiedziałeś? Dlaczego im jeszcze tego  nie powiedziałeś?

34. Twój dom, gdzie jest  wszystko, co posiadasz, zapala się. Po uratowaniu swoich bliskich i zwierzaków masz czas, aby bezpiecznie, jako ostatnią deskę ratunku uratować jeden przedmiot. Co by to było? Dlaczego?

35. Ze wszystkich osób w Twojej rodzinie, czyja śmierć byłaby dla Ciebie najbardziej niepokojąca? Dlaczego?

36. Wyznaj, jaki jest twój znaczny osobisty  problemem i poproś partnera o radę, jak on lub ona poradziłaby sobie z takim problemem? Poproś również swojego partnera, aby wypowiedział się, jak on (ona) ocenia, jak czujesz się z podniesionym problemem.

Skoro więc mamy narzędzie, możemy przystąpić do działania. Wysłuchanie wykładu dostępnego za jednym kliknięciem (uwaga! jest transkrypcja w języku polskim)  https://www.ted.com/talks/mandy_len_catron_falling_in_love_is_the_easy_part?language=pl  sprawia, że  plastycznie  wyobrażamy sobie, jak taka rozmowa przebiega. Mandy mocno podkreśla jednak, że prócz efektu wywołanego zastosowaniem procedury  jest potrzebna jeszcze decyzja, aby  ”chcieć w takim stanie pozostać”.  

Zaawansowane zastosowanie procedury Arthura Arona. 

Przedstawiona procedura jest ciekawa i użyteczna. Przedstawienie jej byłoby jednak jedynie działaniem odtwórczym, na co byłoby mi szkoda czasu. Opracowując niniejszy artykuł miałem na myśli pójście o krok dalej i  przedstawienie możliwości jakie wyłaniają się po zapoznaniu się z przedstawioną metodą. Otóż znając życie i  jego odzwierciedlenie w wielu filmach  i powieściach  dotyczących przeciętnych, współczesnych postaw i obyczajów można dostrzec, iż ludzie  nagminnie borykają się z zazdrością i żądaniem wyłączności. Owe oczekiwania wierności są tak przemożne, iż co krok, ktoś próbuje coś ukryć, co często jest nieskuteczne i prowadzi do rozmaitych odmian emocjonalnego szamotania się. 

Owszem, pojawiają się czasami, dość odosobnione próby, aby  przekonać i namówić osoby wchodzące w związki, aby  jasno i  szczerze   powiedziały partnerowi co na ten temat sądzą

i określiły już na początku znajomości jak będą postępować.  

Jedną z takich osób jest Zhana Vrangalowa, której odkrycie omawiałem już dość dawno temu w innym moim artykule https://www.pokatne.pl/artykul/biseksualizm-kobiecy  Owa naukowczyni jest niestrudzoną badaczką nietradycyjnych stylów życia.  W 2014 roku stworzyła „The Casual Sex Project”, który umożliwiał zainteresowanym podzielenie się  swoimi prawdziwymi historiami o seksie [12].  

W latach 2017-2019 wraz z Joe Pardavilą prowadziła platformę typu ‘podcast’ o nazwie  „Science of Sex”, w której odnotowała wiele wywiadów  z seksuologami [13]. 

Od kilku lat propaguje przekonanie, iż każdy z nas powinien zastanowić się, czy odpowiada mu relacja monogamiczna, czy może raczej tak zwany  związek otwarty [14,15]. Jej najnowsze, łatwo dostępne wykłady  zawierają  rady jak  realizować związek nie-monogamiczny [16,17]. 

W skrócie porady Zhany Vrangalovej, jak zresztą także innych osób wypowiadających się na temat związków otwartych, zakładają możliwość szczerego omówienia  sposobu na życie z partnerem. Należałoby takie rozmowy przeprowadzić jednak tak, aby związek z powodu tych rozmów nie rozleciał się. Tego obawia się właśnie większość osób, która odczuwa, iż nie jest   z partnerem szczera.  

Dodatkowa wartość przedstawionej wyżej procedury Arthura Arona wynika właśnie z  możliwości wykorzystania jej  w celu pokonania  uwypuklanej tu trudności.  

Otóż jest możliwe, aby na dowolnym etapie istnienia związku  zaproponować partnerowi zastosowanie „okrojonej wersji” procedury. Jeśli uzyskamy zgodę, to nie będziemy pytać w trakcie takiego seansu o sprawy, które po dłuższej znajomości są już oczywiste, ale zaproponujemy szczerą wymianę informacji do jakich nakłaniają pytania nr  10, 12, 13, 14 16, 20, 21, 26, 27, 29, 32, 36. Dla omawianego tu tzw. „zaawansowanego zastosowania procedury” użyteczną są w szczególności pytania nr  26, 27, 36. 

Sądzę, że zawsze warto zostawić połowę niezbędnego trudu zainteresowanemu czytelnikowi. Jeśli więc działania po „zaawansowanym zastosowaniu  procedury”  nie są w pełni klarowne,  to należałoby zapoznać się z całością materiałów oferowanych przez Zhanę Vrangalową, w szczególności tych materiałów które tkwią w jej witrynie autorskiej [18]. 

Co więcej, skoro niniejszy tekst jest przedstawiany na bardzo wyspecjalizowanej platformie, więc można sformułować jeszcze jedną prostą poradę. Można przecież, już po „zaawansowanym zastosowaniu  procedury”  poprosić partnera, aby przeczytał  wybrane,  „dopasowane”, istniejące w platformie opowiadania, które zdaniem zainteresowanego czytelnika trafnie oddają jego sposób myślenia.   

Referencje 

Sally Rooney. Normalni Ludzie. Wydawnictwo W.A.B., 2022 [ewentualne serial pod tym samym tytułem] 

Sally Rooney. Gdzie jesteś piękny świecie. Wydawnictwo W.A.B., 2022 

Audre Lorde. Uses of the Erotic. The Erotic as power. https://static1.squarespace.com/static/5e7cf4825b02c00b6a142f0c/t/5f4bee98ceb27e4afe99bd7c/1598811800640/audre_lorde_cool-beans.pdf 

Zakochanie się jest łatwiejszą częścią zadania.  https://www.ted.com/talks/mandy_len_catron_falling_in_love_is_the_easy_part?language=pl 

A better way to talk about love  https://www.ted.com/talks/mandy_len_catron_a_better_way_to_talk_about_love  

Mandy Len Catron on how to fall in love | all about women 2018     https://www.youtube.com/watch?v=dTM4r-28eRo

Mandy Len Catron. How to Fall in Love with Anyone. Wydawca: Simon & Schuster, 2017 

Mandy Len Catron. To Fall in Love With Anyone, Do This.  https://www.nytimes.com/2015/01/11/style/modern-love-to-fall-in-love-with-anyone-do-this.html    

Aron  A. et al. The experimental generation of interpersonal closeness: A procedure and some preliminary findings. Personality and Social Psychology Bulletin. 1997;23 (4): 363 – 377. https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/0146167297234003 

Mandy Len Catron – felietony    https://www.mandylencatron.com/writing   

Thirty six  questions that may lead to love https://www.landscapeoflife.com.au/live-love-lead-journal/36-questions-that-may-lead-to-love/ 

The casual sex project. https://casualsexproject.com/ 

The podcast „Science of sex”. https://podcasts.apple.com/us/podcast/the-science-of-sex/id1291429350    

Is Casual Sex Bad For You? | Dr. Zhana Vrangalova | TEDxCollegeofWilliam&Maryhttps://www.youtube.com/watch?v=Soe7yjlFEJ8 

In Monogamy right for you? A science based approach with Zhana Vrangalova   https://www.youtube.com/watch?v=oJHQRjkEhzw  

Your Open Relationship Road Map with Dr. Zhana https://www.youtube.com/watch?v=8J5FIA8929I  

How to Have a Non-Monogamous Relationship with Dr. Zhana Vrangalova https://www.youtube.com/watch?v=jcnqaQuvrvQ

Where smart people get smarter about sex and love. ( homepage of dr Zhana Vrangalova)   https://www.drzhana.com/